Choć rozwijają się prawidłowo, ciągle sprawiają wrażenie nieobecnych. Patrzą, ale nie widzę, słyszą, ale nie słuchają, rejestrują co mówimy, ale nie wykonują poleceń. Często mamy wrażenie, że „myślą o niebieskich migdałach”. Dzieci borykające się z problemem zaburzenia uwagi z trudem przyswajają wiedzę, mają słabe lub przeciętne wyniki w nauce, ale nie cechują się nadaktywnością psychoruchową tak, jak dzieci z ADHD. Czym jest ADD? Jak je rozpoznać i leczyć?
Pozornie grzeczne dziecko
Mogłoby się wydawać, że dziecko spokojne i ciche to po prostu „złoty egzemplarz”, z którym nigdy nie mamy problemów. Nie przeszkadzają podczas lekcji, słuchają tego, co mówi nauczyciel, z przyjemnością podchodzą do stawianych zadań, jednak ostatecznie ich oceny lub opinie nauczycieli pozostawiają wiele do życzenia. Wśród opisanej grupy mogą znajdować się te z syndromem ADD, czyli deficytem koncentracji uwagi, jednak bez zachowań nadpobudliwych i impulsywnych charakterystycznych dla ADHD.
Dzieci z ADD to dzieci bardzo grzeczne, radosne, lubiące bliskość, przytulanie i okazywanie uczuć. Są wrażliwie na krzywdę innych, łatwo się wzruszają i nietrudno je urazić. Choć nie są nadaktywne jak dzieci z ADHD, to cechuje je również spora niecierpliwość, a okazywany zapał bywa „słomiany”.
Na pierwszy rzut oka nie sprawiają problemów w szkole, jednak podczas zajęć nie biorą w nich aktywnego udziału, często nie potrafią odpowiedzieć na pytanie zadane przez nauczyciela. Do innych trudności szkolnych zalicza się problemy z pisaniem i czytaniem – niektóre dzieci z zespołem ADD czytają bardzo wolno, a kiedy zaczynają szybko pisać, obniża się również ich poziom graficzny pisma. Czasem rodzice zauważają też problemy z szybkim liczeniem. Co więcej, problemy z koncentracją przybierają na sile wraz z wiekiem.
Przyczyny deficytu uwagi u dzieci
Według specjalistów u osób z ADD szwankuje praca płatów czołowych, odpowiadających za zdolność koncentracji, planowanie, ocenę sytuacji i motywację. Jeśli ta część mózgu nie pracuje prawidłowo, dzieci mogą wykazywać symptomy ADD (lub ADHD). Naukowcy przypisują rozwój ADD przede wszystkim genom, jednak zwracają szczególną uwagę na obecny styl życia, pośpiech, konsumpcjonizm i stres, które dziś dotyczą nie tylko dorosłych, ale także dzieci. Niektórzy sugerują także związek pomiędzy spożywaniem niezdrowej, wysokoprzetworzonej żywności a występowaniem zaburzeń uwagi.
ADD – i co teraz?
Jeśli podejrzewasz u swojego dziecka ADD najlepiej jeśli skonsultujesz się z lekarzem, który pokieruje Waszą terapią i wprowadzi ją na właściwe tory. Jeśli jednak najpierw chcesz przyjrzeć się swojemu dziecku i wyeliminować inne przyczyny określonych zachowań, dobrze będzie wprowadzić do Waszej codzienności nowe nawyki, które pozytywnie wpłyną na dziecięcy układ nerwowy. Podstawą zmian musi być regulacja snu – pilnujmy zasad higieny snu, wprowadźmy stałe godziny kładzenia się spać oraz wstawania oraz wyciszajmy nasze dziecko minimum 90 minut przed położeniem do łóżka. Jeśli potrzebujemy dodatkowego „wsparcia”, warto pomyśleć o wymianie zwykłej kołderki na obciążeniową (inaczej sensoryczną), która wykazuje działanie terapeutyczne, uspokajające i kojące. Delikatny ucisk kołderki reguluje działanie układu nerwowego, obniżając poziom produkowanego kortyzolu na rzecz zwiększenia produkcji serotoniny.
Poza wyregulowaniem snu, warto przyjrzeć się atmosferze, jaka panuje w Waszym domu i jak wygląda komunikacja między domownikami (czy często krzyczycie, dzielicie się swoimi stresami itd.). W następnej kolejności należy zapewniać dziecku odpowiednią dawkę ruchu (kreatywne, wspólne zabawy ruchowe i sensoryczne poza zajęciami szkolnymi) oraz uczyć je uważności.
Zaburzenia koncentracji u dzieci mogą wiązać się z problemami takimi jak m.in.:
- słaba motywacja do nauki i niskie zainteresowanie materiałem szkolnym,
- niskie uzdolnienia,
- stawianie wymagań znacznie przekraczających możliwości,
- niskie aspiracje,
- zaburzona koordynacja wzrokowo-ruchowa,
- niska odporność na stres,
- napięta atmosfera rodzinna lub szkolna,
- niedbały sen, brak zasad higieny snu w domu
- niewłaściwa dieta, zwłaszcza obfitująca w cukry (słodkie napoje, słodycze, wypieki z białej mąki).
