Nerwica jest zaburzeniem nerwicowym (czyli inaczej zaburzeniem lękowym), w którym dominującym uczuciem jest lęk. Chorzy na nerwicę lękową cierpią na coś, co nazywa się błędnym kołem odczuwanych dolegliwości, czyli wzajemnym napędzaniem się objawów nerwicy. Lęk wywołuje bóle, które wywołują nerwy, a te z kolei tworzą kolejne bóle. Właśnie dlatego eliminowanie skutków nie jest rozwiązaniem, a jest nim eliminowanie przyczyn. Nie jest to jednak zadanie łatwe…
Nerwica staje się coraz częściej występującym problemem wśród społeczeństw XXI wieku. Żyjemy coraz szybciej i coraz intensywniej i jesteśmy narażeni na długotrwały stres. Właśnie on jest często przyczyną nerwic, zwłaszcza u osób, które posiadają słabą odporność na presję psychiczną. Jednym z rodzajów nerwic jest nerwica lękowa, która potrafi prawdziwie odizolować chorego od normalnego funkcjonowania. Czym się przejawia i kogo dotyka?
Objawy nerwicy lękowej
Nerwica lękowa jest zaburzeniem, którego motorem napędowym jest lęk. Może on mieć różne natężenie i różne formy, jednak zawsze oznacza nadmierny strach przed jakimś wydarzeniem czy sytuacją. Lęk może wiązać się z objawami somatycznymi (fizycznymi, np. bóle brzucha czy wymioty), a pacjenci dzielą go na dwie kategorie: lęk do wydarzeń oraz lęk nieuzasadniony. Ten pierwszy najczęściej przybiera formę lęku o swoje (lub cudze) zdrowie i życie, czyli odczuwa się lęk przed np. śmiercią swoich rodziców. Ten drugi natomiast także dotyczy wydarzeń lub osób, jednak nie da się go zdefiniować. Osoby cierpiące na lęk nieuzasadniony po prostu nie wiedzą dlaczego go odczuwają, ale po prostu go odczuwają. Bardzo często jest tak, że osoby które cierpią na nerwicę lękową są bardzo wrażliwe i uczuciowe. Są empatyczni i prowadzą bogate życie wewnętrzne, jednak własne obszary lękowe są dla nich niedostępne i niezrozumiałe.
Ten paradoks jest niestety zgubny, gdyż im bardziej nie dopuszczają do siebie tych obszarów, tym bardziej te objawy się nasilają. Te błędne koło jest zasilane dodatkowo przez duża liczbę mechanizmów obronnych, występujących u chorego. Będzie on zatem reagował na te blokady w sposób wyniszczający dla zdrowia. Niektóre nerwice lękowe trzeba leczyć farmakologicznie, gdyż obawy i urojenia mogą powodować totalne wyizolowanie od społeczeństwa bez pomocy leków.
Najczęstsze objawy nerwicy lękowej to:
Objawy somatyczne:
- Bóle głowy i żołądka
- Bóle i kołatanie serca, nierówne tempo bicia
- Bóle kręgosłupa i drżenie kończyn
- Zaburzenia równowagi, brak stabilnej pozycji
- Zaburzenia seksualne
- Bezsenność, nudności, wymioty
Objawy nerwicowe związane ze strefą poznawczą:
- Zaburzenia pamięci, koncentracji, skupienia
- Natrętne myśli, których nie da się pozbyć
- Nerwica natręctw (powtarzanie tych samych czynności)
- Derealizacja, oddalenie się od społeczeństwa, izolacja
Objawy emocjonalne:
- Nieuzasadniony lęk i niepokój, ciągłe obawy
- Napady paniki, a czasami też agresji
- Fobie (lęki przed konkretnymi zjawiskami, zdarzeniami, rzeczami, osobami)
- Apatia, brak motywacji, osłabienie, brak zainteresowania czymkolwiek
- Brak odczuwania przyjemności, wieczne rozgoryczenie
- Poirytowanie, nerwowość, rozdrażnienie
Przyczyny nerwicy lękowej
Bardzo często tak, że przyczyny nerwicy są doskonale znane choremu, jednak wewnętrzne blokady zabraniają mu cokolwiek z tym robić. Osoba taka woli cierpieć wewnątrz i trwać w swoich lękach, niż skonsultować się z lekarzem. Bardzo często praktyka psychologów i psychiatrów pokazuje, że powody nerwicy są ustalone dawno temu, jednak lęki zabraniały choremu na wizytę. Przyczyna nerwicy lękowej najczęściej jest bowiem nie w ciele, a w tym co nazywamy duszą, czyli głęboko wewnątrz człowieka. Są to jakieś konflikty wewnętrzne, które stoją w sprzeczności z rzeczywistością. Nerwica lękowa jest irracjonalna, gdyż głos wewnątrz nas mówi nam „nie”, kiedy wszystkie sygnały organizmu mówią „tak”, i to „nie” przeważa i dominuje.
Leczenie nerwicy lękowej
Nerwica lękowa opiera się na tym konflikcie wewnętrznym chorego, który nie jest w stanie samemu sobie z nim poradzić. Czasami można odnieść wrażenie, że jeśli źródłem nerwicy lękowej jest np. presja związana z miejscem pracy, to że wystarczy tę pracę zmienić aby pozbyć się objawów. Po czasie wychodzi na jaw, że ta zmiana może i na moment spowodowała polepszenie kondycji psychicznej, ale nie wcale nie rozwiązała podstawowego problemu. Zaleczyła zatem skutek, ale nie przyczynę. Żeby jednak dojść do przyczyny, należy długo obserwować i diagnozować swoje zachowanie. Niezbędna jest regularna psychoterapia, która pozwoli wybadać prawdziwe źródło problemów. Psychoterapia pozwoli też na poukładanie emocji i zwiększy możliwość normalnego funkcjonowania w społeczeństwie. Niestety, nie jest to droga łatwa – terapia wymaga regularności i cierpliwości, a chorzy na nerwice często boją się komukolwiek zaufać. Terapia nerwicy lękowej musi być za to oparta na wzajemnym zaufaniu i szczerej rozmowie z psychoterapeutą. Warto jednak spróbować, bo nieleczone nerwice mogą mieć fatalne skutki, często bezpośrednio wypływające na ludzkie zdrowie i życie.
