Jak nauczyć dziecko z zaburzeniami SI siusiać do nocnika? – cz. II

Jeszcze trwa radość z postawionych przez dziecko pierwszych kroków, a już rodzice zastanawiają się, jak przejść do kolejnego etapu nauki. Kiedy uczyć dziecko siusiać do nocnika? Jak rozpoznać, że maluch jest gotowy na ten krok? Czy dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej zaczynają naukę siusiania w podobnym czasie, co inne dzieci?

Zanim dowiesz się, kiedy dziecko z zaburzeniami integracji sensorycznej powinno rozpocząć naukę siusiania do nocnika, sprawdź od czego zależy, że maluch czuje parcie na pęcherz.

Kiedy rodzice uznają, że czas siusiać do nocnika?

Czy decyzja o rozpoczęciu nauki załatwiania potrzeb na nocnik jest podyktowana wyłącznie obserwacją postępów w rozwoju dziecka? Oczywiście, że nie. Istnieją co najmniej trzy powody, dla których dorośli uważają, że to już czas:

  1. Bo dziecko ma już półtora roku / dwa lata / trzy lata, etc.

Wiek, który zdaniem rodziców świadczy o konieczności korzystania z nocnika jest bardzo różny, jednak rzadko odnosi się do etapu rozwoju, na którym obecnie jest malec. To błąd, ponieważ to właśnie rozwój dziecka oraz jego gotowość do zmian powinny być pierwszym wyznacznikiem tego, czy można rozpocząć kolejne lekcje – treningi siusiania do nocnika. Jeśli rozwój przebiega nieco wolniej niż ten „książkowy”, rodzice muszą uzbroić się w cierpliwość i poczekać na odpowiedniejszy moment.

  1. Bo wystarczy już prania lub kupowania pieluszek

To prawda, zarówno pranie, jak i kupowanie pieluch jest uciążliwe. Rodzice mają prawo być tym zmęczeni. Do tego często słuchają opinii, że pieluchy rozleniwiają dziecko i opóźniają proces nauki siusiania.

Dość popularna jest również teoria, że naukę siusiania do nocnika przyspiesza zakładanie zwykłych majtek. Dziecko pozbawione zabezpieczenia w postaci pieluch, po kilkakrotnym zmoczeniu odzieży ma szybciej przejść do etapu siusiania tak jak dorośli.

Czy to się sprawdza? W przypadku dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej – nie. Dziecko, które później niż jego rówieśnicy będzie gotowe do nauki załatwiania potrzeb w toalecie, może przeżyć traumę, mocząc odzież przy innych dzieciach, czy obcych osobach dorosłych. W żaden sposób, natomiast, nie przyczyni się to do skrócenia czasu nauki siusiania do nocnika.

  1. Bo inni tego chcą

W niektórych przedszkolach do dziś kładzie się nacisk na wczesną naukę siusiania do nocnika. Jeśli wierzyć mamom udzielającym się na forach internetowych – stosowanie pieluch może być powodem nieprzyjęcia do przedszkola. Zdarza się też, że opiekunki w przedszkolach nalegają, by przyspieszać naukę siusiania na toaletę.

Bywa i tak, że to rodzina (babcie, ciocie) „dziwią się”, że dziecko już duże, a jeszcze pieluchę nosi.

Presja otoczenia może przynieść dużo szkody. Po pierwsze, zawstydza rodziców, może też odbierać im cierpliwość do dziecka i rodzić agresję. Po drugie, u dziecka niegotowego na naukę, zmuszanie go do siadania na nocnik budzi strach i powoduje utratę zaufania do najbliższych. Przymus może być też przyczyną poważnych problemów z wypróżnianiem się dziecka.

Kiedy dziecko jest fizycznie i psychicznie gotowe do nauki siusiania?

Wymieniliśmy już trzy powody, dla których nie warto zmuszać dziecka do zmiany sposobu załatwiania swoich potrzeb fizjologicznych. Teraz kolej na oznaki gotowości malucha do nauki korzystania z nocnika.

Kiedy uczyć dziecko siusiać do nocnika?

  1. Kiedy jego jelita i pęcherz są na tyle rozwinięte, by pomieścić sporą zawartość i czuć, że należy się jej pozbyć w określonym czasie,
  2. kiedy dziecko nie moczy pieluch przez ok. 2 godziny, nawet podczas drzemki,
  3. gdy dziecko potrafi dać znać, że „czas na siusiu” – pamiętaj, że to nie musi być wołanie, mogą to być specyficzne ruchy lub miny,
  4. kiedy dziecko źle się czuje i jest niezadowolone, gdy zrobi siusiu w pieluchę,
  5. kiedy maluch sam wyraża chęć siadania na nocnik,
  6. gdy dziecko jest w stanie samo przejść do nocnika (łazienki), usiąść, utrzymać się na nocniku i wstać z niego,
  7. gdy dziecko potrafi samo zdjąć rajstopki, spodnie i majtki,
  8. kiedy maluch sam prosi o wymianę zmoczonej pieluszki,
  9. gdy dziecko ma regularne ruchy jelit.

Przygotowania dziecka z zaburzeniami integracji sensorycznej do robienia siusiu na nocnik

Jeżeli zauważasz u swojej pociechy opisane wyżej reakcje i umiejętności, możecie zacząć przygotowywać do treningu siusiania. Ten etap może zająć nawet 3 miesiące. Dlaczego tak długo? Pamiętajmy, że dziecko z zaburzeniami integracji sensorycznej może mniejszymi krokami dochodzić do tego, co udało by mu się wcześniej, gdyby nie rozmaite dysfunkcje.

Z tego powodu nie warto sugerować się wiekiem malca, lecz stopniem rozwoju organizumu dziecka. Jeżeli jego organy wewnętrzne i układ interoceptywny nie są dostatecznie dojrzałe, trening siusiania nie powiedzie się, ponieważ źle działające receptory interocepcji nie zasygnalizują konieczności załatwienia potrzeb fizjologicznych. To tak samo, jak w przypadku receptorów zmysłu proprioceptywnego, dotyku, wzroku, czy innego zmysłu – jeśli nie zadziałają, dziecko nie będzie prawidłowo reagowało na otoczenie.

A praktycznie? Co można zrobić, by jak najlepiej przygotować się do lekcji z nocnikiem? Warto zaprzyjaźnić się z nowym towarzyszem doli i niedoli:

  • pozwól dziecku wybrać nocnik, który mu się najbardziej podoba,
  • zabawcie się w ozdabianie nowego „krzesełka” (pomocne będą naklejki, na przykład z ulubionymi bajkowymi postaciami)
  • przygotujcie przytulny kącik do nauki siusiania – niech w pobliżu znajdą się nawilżane chusteczki, papier toaletowy, przedmioty, które relaksują malucha, miła muzyka, ładny zapach, słowem wszystko, co może umilić wam ten czas,
  • jeśli możecie, oglądajcie lub czytajcie razem bajki o siusianiu na nocnik,
  • możesz spróbować dziecku na własnym przykładzie, jak korzysta się z łazienki.

Kolejnym krokiem może być sadzanie dziecka na nocnik – na początku w ubraniu i z pieluchą. Chodzi o to, by dziecko poczuło się komfortowo (nieobco), siedząc na nowym „meblu”.

  • Kiedy już malec siada bez obaw na nocnik, zacznij wychwytywać oznaki, że chce mu się siusiu lub kupę.
  • Gdy zauważysz charakterystyczne zachowanie lub miny, zapytaj: „Chcesz siusiać?” „Jeśli chcesz, posadzę cię na nocnik. Chcesz?”.
  • Jeżeli dziecko załatwi swoje potrzeby w pieluchę, spytaj: „Czujesz, że zrobiłaś/eś siusiu?” Poinstruuj, co robić, gdy dziecko czuje parcie: „Kiedy chcesz siusiać, powiedz mi. Wtedy pójdziemy na nocnik.”
  • Kiedy zmieniasz dziecku mokrą pieluchę, podkreślaj, jak miło mieć suchą pupę.

Jeśli w czasie pierwszych prób, uda się dziecku załatwić do nocnika, daj mu jakąś nagrodę (warto ją mieć w zanadrzu, na przykład w waszym kąciku do lekcji siusiania).

Co może się przydarzyć na początkowym etapie nauki

Pierwszy etap nauki jest trudny zarówno dla dzieci, jak i dla rodziców. Na co musicie się przygotować?

Do codzienności w pierwszych tygodniach nauki należą:

  • moczenie pieluch, zanim dziecko zdąży dobiec do nocnika,
  • przesiadywanie na nocniku w nieskończoność, bo malec chce opanować nową czynność, lecz jeszcze tego nie potrafi,
  • poczucie wstydu u dziecka, gdy zdarzy mu się zrobić siusiu w majtki lub pieluchę,
  • stres i zdenerwowanie, a nawet płacz z obu stron,
  • konieczność przełamania oporu wobec załatwiania swoich potrzeb w inny (nieznany) sposób niż dotąd,
  • dyskomfort (przedstawiany też przez dziecko jako ból) w czasie pierwszych prób siusiania do nocnika,
  • brak wyczucia u dziecka, kiedy pęcherz jest już pełny i należy usiąść na nocnik,
  • całkowita akceptacja mokrej pieluchy ze strony dziecka i brak potrzeby siusiania do nocnika,
  • strach przed siadaniem na nocnik ze względu na brak poczucia równowagi, siły lub zbyt słabe napięcie mięśni,
  • niechęć do nocnika ze względu na niewygodę – twarde i chłodne tworzywo sztuczne,
  • niechęć do papieru toaletowego,
  • kłopoty z samodzielnym rozbieraniem się i ubieraniem przed i po załatwieniu potrzeb fizjologicznych.

Kiedy uczyć dziecko siusiać do nocnika i jak przy tym postępować?

Gdy zauważysz, że dziecko dojrzało do nauki siusiania na nocnik, możesz zacząć lekcje. Pamiętaj jednak, że dziecko z zaburzeniami integracji sensorycznej uczy się w swoim tempie i w oparciu o własne zasady. Uzbrój się więc w cierpliwość i wyrozumiałość.

Czego nie możesz robić? Nigdy nie sięgaj po kary, gdy coś pójdzie nie tak, za to, zawsze pamiętaj o nagrodzie, gdy uda się napełnić nocniczek. Nie rzucaj pod adresem dziecka nieprzemyślanych komentarzy, nie porównuj malucha do innych dzieci, nie krzycz. Nie ucz dziecka siusiać, gdy jednocześnie wprowadzasz inne zmiany w jego życiu lub maluch może stresować się innymi sytuacjami (np. podczas wyjazdu na wakacje, gdy zmienia się opiekunka do dziecka, gdy dziecko idzie do przedszkola, itp.).

Jak reagować na różne zachowania dziecka podczas lekcji siusiania do nocnika?

Wydawać by się mogło, że nauka załatwiania potrzeb w toalecie nie jest zbyt skomplikowana, jednak w czasie tej „podróży” można napotkać na kilka pułapek i krętych ścieżek. Zwykle zdezorientowani rodzice tracą mnóstwo czasu na opracowanie planu działań lub znalezienie wyjścia awaryjnego, gdy coś idzie nie tak. Ty możesz przygotować się już teraz najczęściej występujące „niespodzianki”.

  1. Sprawdź, jakie miejsce w domu najbardziej sprzyja Waszym ćwiczeniom. Czy będzie to urządzony wcześniej kącik? Czy może przeniesiecie lekcje do toalety? Ważne, byście oboje czuli komfort.
  2. Jeśli dziecko jest nadwrażliwe na dotyk i czuje dyskomfort, siadając na zimną i twardą ramę nocnika lub deskę, kupcie deskę wyściełaną. Upewnij się także, czy maluch dobrze znosi wycieranie pupy papierem toaletowym. Być może bardziej przyjazne będą nawilżane chusteczki?
  3. Jeżeli ani Ty, ani dziecko nie możecie wyczuć, kiedy pęcherz malca wymaga opróżnienia, ustal stałe pory pojenia dziecka dość pokaźną dawką płynu, np. co 2 godziny. Wysadzaj dziecko na nocnik po ok. 30 minutach od wypicia przez nie napoju.
  4. Postaraj się urozmaicać naukę siusiania (oczywiście bez przesady), jednak możesz dziecku pokazać, że po buraczkach siusie są czerwone, a po zielonych szparagach przybierają barwę niebieskawą. Jeśli jest to chłopczyk, pokaż, że siusiając może zakreślać kształty lub celować w określone miejsce. Pozwól dziecku bawić się spłuczką, pomachajcie siusiom „na do widzenia”, itp.
  5. Jeśli malec boi się robić kupki do nocnika, pozwól mu załatwić swoją potrzebę w pieluszce, następnie wyrzuć zawartość z pieluchy do nocnika, tak, by dziecko mogło to obserwować i razem wyrzućcie kupę z nocnika do toalety. Wielu maluchom to ćwiczenie bardzo pomaga w nauce.
  6. Jeżeli twoje dziecko nie potrafi zrobić kupy do nocnika i upiera się przy tym, by załatwiać tę potrzebę w pieluszce (na nocniku robi tylko siusiu), zawrzyjcie tymczasowy kompromis – „robisz kupę w pieluszkę, ale siedząc na nocniku”. Kolejnym etapem będzie siadanie na nocnik w pieluszce, ale półotwartej. Później przejdźcie do siadania na nocnik z pieluchą zupełnie odpiętą. W ten zmiana sposobu wypróżniania nie będzie zbyt radykalna. Pamiętaj, by zawsze pokazywać, że kupka zostaje spłukana w toalecie.
  7. Kolejną kwestią jest używanie pieluch w czasie nauki. Czy stosować je? Czy może zakładać zwykłe majtki? A może pull-upy? Z pewnością warto odejść od pieluch. Trzeba tylko przemyśleć, co ubierać w zamian. Do wyboru mamy majtki „pull-up”, majtki treningowe i zwykłe majtki. Wcześniej mówiliśmy o tym, że ubieranie zwykłej bielizny może być przyczyną zawstydzenia dziecka, gdy nie zdąży do łazienki i zabrudzi odzież. Ten problem można rozwiązać następująco:
  • jeśli dziecko zwraca uwagę na to, że ma mokrą pieluchę, wypróbuj majtki pull-up. To rodzaj majtek zapinanych z boku, które w razie „wpadki” łatwo zdjąć. Dają one ochronę przed zamoczeniem ubrania, a jednocześnie pozwalają przyzwyczajać się powoli do tradycyjnej bielizny;
  • dziecko, któremu nie przeszkadza mokra pieluszka można ubierać w majtki treningowe. Nie są one tak chłonne, jak pielucha, czy majtki pull-up, dzięki temu maluchowi będzie łatwiej zorientować się, że coś jest nie tak, gdy się zsiusia. Majtki te nie są jednak tak przepuszczalne jak zwykła bielizna, więc w razie popuszczenia reszta odzieży będzie bezpieczna.

Przy tej okazji, warto wspomnieć jeszcze o konieczności sprawdzania bielizny, którą zakładasz dziecku. Jeśli majtki będą drażnić, np. szwem lub metką, maluch może nie być chętny do nauki siusiania i porzucenia pieluch.

  1. Pamiętaj, by rozmawiać z dzieckiem o tym, co dzieje się w jego ciele, gdy chce mu się siusiać, i wtedy, gdy już się wypróżni. Porównuj z nim odczucia przed i po. Powiedz, co należy w różnych sytuacjach, np.:, że siusiu należy zrobić zawsze przed wyjściem, bo na dworze może nie być dobrego miejsca na załatwienie swoich potrzeb, albo, że w przedszkolu trzeba poprosić panią, żeby pomogła w toalecie, czy, że czekanie do ostatniej chwili może skończyć się zmoczeniem. Zawsze wspieraj swoją pociechę i zapewniaj o gotowości do pomocy.
  2. Jeśli zauważysz, że nauka idzie w złym kierunku (dziecko zbyt mocno się irytuje, płacze, zdecydowanie nie chce siusiać do nocnika), odczekaj jakiś czas. Odpocznijcie i po tygodniu lub dwóch zacznijcie trening ponownie.
  3. Pamiętaj o cierpliwości, a z pewnością już wkrótce uda wam się pożegnać pieluszki.
0
    0
    Koszyk
    Twój koszyk jest pustyPowrót do sklepu